26 juli is niet het begin van het Maya jaar

Nu de wisseling van energie op 26 juli nadert, zie ik op veel plekken dat het begin van het nieuwe Maya jaar wordt aangekondigd. Voor de Maya’s is het nieuwe jaar echter allang - eerder dit jaar - begonnen. Deze datum staat – in tegenstelling tot 26 juli, de start van een nieuw zonnejaar – niet vast. In dit artikel leg ik je uit hoe dat zit. Het heeft alles te maken met de manier van tellen van maanden, de lengte van een kalenderjaar, Sirius en Venus.

Twee Tzolkin kalenders

Eind 1991 introduceerde José Argüelles de Dreamspell of 13 Manen kalender: een nieuwe kalender gebaseerd op de klassieke Tzolkin kalender die nog steeds wordt gebruikt door kalenderbewaarders in de hooglanden van Guatemala. Deze Dreamspell kalender is uiteindelijk de meest gangbare versie van de Tzolkin in Nederland en andere Europese landen geworden en kent een eigen telling die verschilt van klassieke Tzolkin. Het is belangrijk je te realiseren dat deze Dreamspell kalender geen oorspronkelijke Maya kalender is. Wanneer je in Mexico of Guatemala in aanraking komt met de Tzolkin is dat altijd de klassieke Tzolkin kalender. De basis van beide kalenders vormt de verbinding tussen twee cycli: ons fysieke zonnejaar van 365 dagen en de Tzolkin cyclus van 260 dagen.

26 juli: start van het Zonnejaar

In de Dreamspell kalender is het zonnejaar van 365 dagen verdeeld in dertien maanperioden van 28 dagen plus 1 dag buiten de tijd, te weten 25 juli. De dag erna, 26 juli, is gekozen als de start van het nieuwe zonnejaar. Deze dag was ook in het oude Egypte het begin van een nieuw jaar en viel samen met het begin van de jaarlijkse overstroming van de Nijl, het begin van een nieuwe vruchtbare periode. Bij de Egyptenaren was deze datum verbonden aan de opkomst van Sirius samen met de zon. Deze jaarlijkse gezamenlijke opkomst is het enige astronomische ijkpunt dat we op aarde hebben voor het begin van een nieuw zonnejaar. Ook in Nederland.

Het nieuwe jaar van de Maya’s

De Maya’s bepalen hun nieuwjaarsdag niet aan de hand van de 13 Manen kalender, maar aan de hand van de Haab kalender, hun aardse of agrarische kalender van 365 dagen. Deze Haab kalender is verdeeld in 18 maanden van 20 dagen (Vinal) plus een periode van vijf dagen (Wayeb) dus 360 + 5 dagen. Deze kalender duurt altijd 365 dagen en kent geen schrikkeldag zoals de Gregoriaanse kalender. Het is daarom dat de start van het zonnejaar bij de Maya’s geen vaste Gregoriaanse datum kent.
Omdat het Gregoriaanse jaar eens in de vier jaar 366 dagen duurt, begint het Maya zonnejaar elke vier jaar een dag eerder ten opzichte van de Gregoriaanse datum. Zo begon er in 2020 een nieuwe ronde van de Haab kalender op 20 februari. Omdat daarna op 29 februari 2020 een schrikkeldag viel, begint de nieuwe ronde van de Haab kalender en het nieuwe Maya zonnejaar in 2021 precies 365 dagen later op 19 februari en zo verder. In 2024 begint het nieuwe Mayajaar op 19 februari.

Twee jaarkalenders

Het koppelen van de Tzolkin aan twee verschillende jaarkalenders (13 manen en Haab) en het al dan niet rekenen met schrikkeldag maakt dat de interpretatie van Dreamspell en klassieke Tzolkin wezenlijk van elkaar verschillen én anders aanvoelen.
In de klassieke Tzolkin kalender wordt elke dag geteld – ook onze Gregoriaanse schrikkeldag - en heeft elke dag een eigen ‘gezicht van de zon’ met een zegel (Nawal) en een toon (getal).
Argüelles beschouwt schrikkeldag echter als een correctiedag die geen eigen zegel en toon heeft. Daardoor ontstaat er in de Dreamspell kalender een wiskundig ritme dat José Argüelles de synchrone orde noemt: een cyclus die zich elke 52 jaar herhaalt. Dit ritme zorgt voor bijzondere patronen waardoor je op een geheel andere manier informatie krijgt over je kernkwaliteiten, je levenspad en levensloop dan in de klassieke Tzolkin.

De 52 jarencyclus

Misschien weet je dat 52 jaar bij verschillende inheemse volken de leeftijd is waarop je ‘elder’ bent en je wijsheid mag doorgeven. In de Dreamspell telling ben je op je 52e verjaardag voor het eerst jarig op je geboortezegel en -toon. Volgens de klassieke Tzolkin voltooi je deze 52 jaren cyclus 13 dagen voor je 52e verjaardag. In 52 Haab jaren worden er immers dertien schrikkeldagen niet geteld en heeft een bijzondere reden.
Het kenmerkende aan deze periode van 52 Haab jaren is namelijk dat die exact in lijn is met de omloop van Venus, de belangrijkste planeet voor de Maya’s. Een complete omloop van Venus ten opzichte van de zon duurt namelijk exact 104 Haab jaren ofwel 104 Gregoriaanse jaren verminderd met 26 dagen. Deze berekening kunnen we terugvinden in de Venus tabel in de Dresden codex. Deze codex bevat tabellen die de Venus- en Marscycli en de zonsverduisteringen in kaart brengen waarop de Maya priesters hun voorspellingen baseerden. Precies dertien dagen voor je Gregoriaanse 52e verjaardag vier je dus ook een soort verjaardag: je Venus verjaardag die precies valt op de helft van een complete omloop van Venus.
Deze belangrijke en exacte correlatie met Venus is de reden dat de Maya’s nooit zouden kiezen voor het toevoegen van een schrikkeldag of voor een vaste Gregoriaanse datum zoals 26 juli voor de start van het nieuwe jaar. Niet Sirius maar Venus is voor de Maya’s het ijkpunt in hun kalendertelling.

Sleutels voor spirituele groei

Voor mij is het bestaan van een klassieke en ‘moderne’ Tzolkin altijd een aanmoediging geweest om beide te onderzoeken en ervaren. Juist door met beide kalenders te werken, heb ik sleutels gevonden om spiritueel te groeien. Ze vertegenwoordigen verschillende delen van onszelf en maken ons ieder met hun eigen energie bewust van onze heelheid en wijsheid.
Samen helpen deze kalenders je de verbinding tussen je persoonlijkheid en je ziel te versterken, zodat je meer en meer kunt kiezen voor leven en creëren vanuit vreugde in plaats van overleven en creëren vanuit lijden.
De Dreamspell kalender maakt je wakker. De twintig zegels en dertien tonen laten je zien dat je een keus hebt. Dat je kunt kiezen voor de lichtheid en liefde die je in je hebt. Ze nodigen je uit om te stralen en met jouw unieke kwaliteiten een bijdrage aan de wereld te leveren.
De klassieke Tzolkin kalender brengt je in verbinding met je diepste drijfveren. Die reiken verder dan alleen het leven dat je hier en nu leidt en helpen je om te herinneren wie je werkelijk bent en hoe je in dit leven je drijfveren tastbaar kunt maken in het dagelijks leven.

Meer over de verschillende kalenders in de geheel herziene en uitgebreide uitgave (3e druk) van ‘Maya wijsheid voor je levenspad, het Tzolkin profielenboek’. Daarin ga ik uitgebreid in op de bijzondere patronen in de Dreamspell telling en de inzichten die je krijgt in je levensbestemming als je zowel met de Dreamspell als met de klassieke Tzolkin werkt. Wil je ervaren hoe je de energie van het nieuwe (zonne)jaar in je voordeel kunt gebruiken. Doen dan mee aan het jaarlijkse online programma rondom de Dag buiten de tijd en start van het nieuwe zonnejaar en de Nieuwjaarsworkshop aan het begin van het kalenderjaar.

Elvira van Rijn